Jakich inwestycji możemy się spodziewać w Małopolsce w perspektywie 2014-2020? Czy w związku z przyjęciem do Unii Europejskiej nowych członków ubieganie się o dofinansowanie będzie trudniejsze? Jakie pomysły na innowacje mają małopolskie samorządy na najbliższe lata? Na te i inne pytania odpowiadali uczestnicy debaty w Gorlicach. W spotkaniu udział wzięli: Paweł Śliwa, radny sejmiku województwa małopolskiego; Rafał Kukla, burmistrz Gorlic; Jerzy Nalepka, wicestarosta Powiatu Gorlickiego; Agata Cup, kierownik Referatu Rozwoju Gospodarczego Urzędu Gminy Gorlice; Daniel Markowicz, główny specjalista Wydziału Rozwoju Starostwa Powiatowego w Gorlicach.

Dofinansowanie w ramach nowej Perspektywy Finansowej UE, przyznane Polsce na lata 2014-2020, to 82,5 mld EUR. To prawie o 20 mld EUR więcej niż w poprzedniej perspektywie 2007-2013. Środki te zostaną przeznaczone na badania naukowe i ich komercjalizację, infrastrukturę drogową i kolejową, rozwój przedsiębiorczości i cyfryzację kraju, a także włączenie społeczne i aktywizację zawodową. Przeszło 252 milionów euro zostanie przeznaczone na wsparcie bezrobotnej i nieuczącej się młodzieży, a kolejne 100 milionów na działania związane z rozwojem obszarów miejskich.

Programy umożliwiające ubieganie się o dofinansowanie w wielu przypadkach stanowią kontynuację programów z perspektywy 2007-2013. Należy się jednak spodziewać szeregu nowości, zwłaszcza dotyczących reguł ubiegania się o środki unijne.

– W poprzedniej perspektywie w Gorlicach udało się zrealizować szereg inwestycji. Przeprowadzono m.in. rewitalizację rynku i częściowo także starówki. Powstała u nas Strefa Aktywności Gospodarczej. Na terenie ok. 5 hektarów przy tzw. małej obwodnicy Gorlic podzielono działki, powstała konieczna infrastruktura. Jesteśmy na etapie składania ofert ewentualnym inwestorom – tłumaczył Rafał Kukla. Wśród projektów, które mają szczególne znaczenie dla mieszkańców wymienił także remonty dróg, modernizację sieci wodociągowej oraz budowę sieci kanalizacyjnej. W mieście zrealizowano także wiele „miękkich” projektów, m.in. poświęconych aktywizacji osób młodych i seniorów.

Zdaniem burmistrza w nowej perspektywie Gorlice będą starały się pozyskiwać środki przede wszystkim z unijnego programu Infrastruktura i Środowisko. Projekty, które miasto będzie chciało zrealizować dotyczą m.in. ograniczenia niskiej emisji. Planuje się modernizację ciepłociągu, wymianę taboru komunikacyjnego MZK (np. zakup ekologicznych autobusów elektrycznych) oraz dopłaty do wymiany kotłów na paliwa stałe lub dopłaty do instalacji odnawialnych źródeł energii.

Z kolei Jerzy Nalepka wśród sztandarowych zrealizowanych inwestycji wskazał Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Gorlicach. – W centrum uczniowie kształcący się w zawodach mechanicznych i elektrycznych mogą korzystać w wysokiej klasy sprzętu i zdobywać potrzebne umiejętności – tłumaczył wicestarosta. Jak mówił, wyzwaniem dla powiatu na najbliższe lata jest budowa Centrum Kompetencji Zawodowych. – Projekt pod tą roboczą nazwą zakłada stworzenie nowoczesnej placówki, w której uczyć będą się mogli ludzie wiążący swoją przyszłość z zawodami z branży budowlanej i gastronomicznej – wyjaśnił. Dodał, że w powiecie konieczne są także działania ułatwiające start osobom, które na trudnym, gorlickim rynku próbują zakładać firmy. – Planujemy także objęcie wsparciem osób szukających zatrudnienia, m.in. poprzez staże i szkolenia oraz inwestycje w gospodarkę, m.in. rozwój turystyki – mówił wicestarosta.

Zdaniem Jerzego Nalepki projektem o dużym znaczeniu będzie także Małopolska Chmura Edukacyjna. To przedsięwzięcie zakłada m.in. współpracę małopolskich uczelni wyższych z technikami i liceami (prowadzenie wirtualnych wykładów, realizację wspólnych projektów badawczych etc.).

Wicestarosta podkreślił, że choć Małopolska w nowej perspektywie otrzyma więcej środków, aplikowanie o nie będzie znacznie bardziej uciążliwe.

Polskie regiony rozwinęły się już na tyle, że przyznawane im dofinansowanie musi być niższe – maksymalne wsparcie spadło do 35%, a nawet 25%. Chcąc ubiegać się o dotację, należy zwrócić uwagę na przygotowanie odpowiednich dokumentów już na etapie aplikowania o dofinansowanie.

Jeśli projekt zakłada np. przeprowadzenie prac budowlanych, to przedsiębiorca powinien zatroszczyć się o uzyskanie pozwolenia na budowę i decyzji środowiskowych. W konkursach, w których dużą wagę przykłada się do innowacji, bardzo znaczące mogą okazać się dokumenty związane z ochroną własności przemysłowej. Z kolei pomoc bezzwrotna przeznaczana będzie głównie na współpracę sektorów biznesu i nauki.

– Przyznawane będą dodatkowe punkty jeżeli połączy się innowacyjność i przedsiębiorczość. Dlatego młodzi ludzie, którzy planują rozwój własnego interesu, powinni mieć pomysł już na etapie szkoły średniej – zwrócił się do zgromadzonej na widowni młodzieży Paweł Śliwa.

Agata Cup zachęciła młodych ludzi, którzy chcą ubiegać się o środki na rozwój działalności gospodarczej, by szukali wsparcia u osób doświadczonych. – Wnioski pozornie wydają się trudne, ale ich wypełnianie wcale nie jest skomplikowane – mówiła. Jak dodała, w gminie z 49  złożonych wniosków, wszystkie otrzymały dofinansowanie.

– Moje drzwi dziś stoją otworem dla wszystkich, którzy chcą rozpocząć działalność. W nowej perspektywie wsparcie na przedsiębiorczość będzie jeszcze wyższe. Zachęcam do kontaktu – mówił Daniel Markowicz.

Wśród publiczności zrodził się pomysł stworzenia w mieście hotelu, w którym uczniowie miejscowych szkół mogliby zdobywać praktyczną wiedzę, m.in. z obsługi recepcji. Obiekt mógłby zarabiać na siebie w sposób komercyjny, a dodatkowo pełnić funkcję szkoleniową. Obecni na spotkaniu samorządowcy obiecali rozważyć tę propozycję.