„Alkohol i papierosy. Przemysł, państwo, polityki publiczne” – projekt nowej publikacji Instytutu Łukasiewicza
Picie alkoholu i palenie tytoniu to przyczyna wielu chorób i istotne czynniki ryzyka dla zdrowia populacji. Ludzi pijących szkodliwie jest w Polsce aż 2,5 mln, niemal co czwarty Polak pali papierosy. Skuteczność profilaktyki wydaje się niewystarczająca, a system nakazów i zakazów – nieefektywny. Jednocześnie przychody państwa z akcyzy od alkoholu i tytoniu stanowią istotny element budżetu państwa. W jakim kierunku powinny ewoluować polityki publiczne, aby pogodzić cele zdrowotne, wolność gospodarczą i prawa jednostki do decydowania o swoim życiu?
Nowa publikacja Instytutu Łukasiewicza będzie zbiorem wywiadów z ekspertami: najważniejszymi przedstawicielami polskiej medycyny, specjalistami z zakresu zdrowia publicznego i profilaktyki uzależnień. Rozmówcy opowiedzą o różnych aspektach polityki państwa wobec używek: alkoholu i papierosów. Wskażemy na istniejące konflikty. Pierwszy – między celami w obszarze zdrowia publicznego a dążeniem do zwiększania dochodu z akcyzy. Drugi – między radykalnym dążeniem do ograniczenia dostępności używek (polityka zakazów) a wolnością gospodarczą i osobistą (państwo przyjazne przedsiębiorcom i obywatelom). Czy możliwe jest uzgodnienie modelu współpracy biorącego pod uwagę wszystkie te wartości?
Zapytamy ekspertów m.in. o pomysły na dalsze ograniczanie zjawiska szkodliwego picia alkoholu i palenia tytoniu, o przyszłość strategii abstynencyjnej w leczeniu i profilaktyce wielu chorób oraz o możliwość rozwijania modelu opartego na redukcji szkód. Omówimy kwestię profilaktyki wtórnej w świetle najnowszych badań. Kardiolodzy alarmują: ludzie po zawałach nie przestrzegają zaleceń lekarskich. Nie są w stanie rzucić palenia, choć mają świadomość, że zwiększa ono ryzyko kolejnego zawału. Jak pomagać tym pacjentom?
W najbliższych miesiącach planujemy przeprowadzenie wywiadów z kilkunastoma ekspertami oraz otwarcie dyskusji nad postawionymi powyżej problemami. Autorem książki będzie Maciej Zdziarski, prezes Instytutu Łukasiewicza. Projekt wpisuje się w misję i dotychczasowe działania Instytutu. Fundacja koncentruje swoje zainteresowania m.in. na problematyce zdrowia publicznego, ze szczególnym uwzględnieniem profilaktyki uzależnień w społeczeństwie oraz promocji zdrowego trybu życia w grupie 50+. Ograniczenie szkodliwego picia alkoholu i szkód wynikających z palenia papierosów to warunki pomyślnego starzenia się. W obliczu zmian demograficznych powstaje konieczność wielostronnego uzgodnienia polityk publicznych w tym zakresie.
