„Dziękujemy, że jesteście z nami”. Goście z Ukrainy na wernisażu wystawy „Maraton solidarności” w Belwederze

Dziękuję Polsce. To dla nas ważne, że możemy trenować, brać udział w zawodach. Mam nadzieję, że ta wojna za chwilę się skończy – mówiła Irina Koval, ukraińska lekkoatletka z Doniecka, podczas wernisażu wystawy „Maraton solidarności. Polski sport dla Ukrainy”. Ekspozycja, zaprezentowana w Belwederze w rok po rozpoczęciu rosyjskiej agresji, przypomina, że wojna, która odbiera ludziom życie, wolność, możliwość realizowania marzeń – także sportowych – wciąż trwa. Jednocześnie wystawa opowiada o potędze fair play i niezgodzie na łamanie reguł, a także o sile braterstwa w świecie sportu.

W wernisażu w Belwederze uczestniczył Prezydent RP Andrzej Duda. Podziękował przedstawicielom polskiego środowiska sportowego za to, że postanowili „przekuć szlachetną rywalizację sportową w szlachetną pomoc tym, którzy znaleźli się w potrzebie”. Jak dodał, wystawa przygotowana przez Instytut Łukasiewicza stanowi „dumny dokument tej pomocy”. W wydarzeniu w Belwederze udział wzięły delegacje polskich związków sportowych, zaangażowanych w pomoc ukraińskim sportowcom, a także goście z Ukrainy: m.in. lekkoatleci, piłkarki ręczne, pływacy i wspinacze.

– Wojna na Ukrainie trwa od 2014 r. Wtedy musiałam po raz pierwszy wyjechać ze swojego miasta. Chciałam trenować, studiować, przyjechałam do Kijowa. W 2022 r. musiałam opuścić kraj, by dalej móc trenować – mówiła Irina Koval. 25-latka jest mistrzynią Ukrainy w chodzie sportowym na dystansie 20 km. Tytuł ten zdobyła w październiku 2022 r. na zawodach zorganizowanych w Iwano-Frankowsku, bijąc swój rekord życiowy w warunkach alarmu bombowego. Od 9 miesięcy trenuje i pracuje w klubie mistrza olimpijskiego Roberta Korzeniowskiego. – Poznałam Roberta na mityngu lekkoatletycznym. Dostałam od niego zaproszenie do współpracy, pomaga mi do teraz. Bardzo mu za to dziękuję – podkreślała Irina Koval.

Janusz Peciak – mistrz olimpijski z 1976 r., prezes Polskiego Związku Pięcioboju Nowoczesnego, po 24 lutego 2022 r. zainicjował pomoc dla ukraińskich sportowców w ośrodku w Drzonkowie poprzez organizację pobytu, treningów i udziału w zawodach pięcioboistom i tenisistom stołowym. Związek pomógł nie tylko zawodnikom, ale też ich rodzinom: matkom, które znalazły w Polsce pracę i dzieciom, które zostały zapisane do szkół i przedszkoli. – W sporcie takie wartości, jak solidarność, współpraca, fair play, mają ogromne znaczenie. Dużo jeżdżę po świecie i wszędzie otrzymuję gratulacje za to, że pomagamy Ukrainie. Jestem dumny z bycia Polakiem – podkreślał Janusz Peciak, dziękując jednocześnie Ministerstwu Sportu i Turystyki za wspieranie działań pomocowych na rzecz Ukrainy.

Wśród uczestników wernisażu byli minister sportu i turystyki Kamil Bortniczuk, ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Zwarycz, prezes PKOl Andrzej Kraśnicki i marszałek województwa małopolskiego Witold Kozłowski. Kancelarię Prezydenta RP reprezentowali doradca Prezydenta RP Piotr Nowacki i minister Piotr Ćwik.

W swoim przemówieniu Prezydent Andrzej Duda przypomniał, że w obronie kraju zginęły setki ukraińskich sportowców. – Wiemy, co przeżywa Ukraina miażdżona codziennie rosyjskim ogniem, rosyjską napaścią, brutalnymi morderstwami, gwałtami, burzeniem tego wszystkiego, co oznaczało normalne życie. Wiemy, że w trakcie wojny zostało zniszczonych co najmniej 350 obiektów sportowych. Serce się krajało, kiedy patrzyłem na padający pod bombami stadion w Doniecku. Wierzę, że wspólnie odbudujemy Ukrainę, że będziecie mieli jeszcze piękniejsze obiekty sportowe.

Podczas uroczystości Prezydent rozmawiał m.in. z młodymi ukraińskimi pływakami, którzy znajdują się pod opieką KS Olimpia Lublin oraz wspinaczami, których pobyt i treningi w Polsce zorganizowała Skarpa Bytom. Ośrodek udzielił gościny praktycznie całej reprezentacji narodowej ukraińskich wspinaczy.

W wernisażu w Belwederze uczestniczyły także piłkarki ręczne z Galiczanki Lwów (klub bierze udział w rozgrywkach PGNiG Superligi Kobiet) i Karina Bayrak, zawodniczka występująca w koszalińskim klubie Młyny Stoisław, która wręczyła Prezydentowi pamiątkową koszulkę. Klub z Koszalina udzielił Ukraince schronienia od marca 2022 r.; w październiku 22-latka rozpoczęła udział w rozgrywkach ligowych.

Na ponad dwudziestu planszach wystawy „Maraton solidarności” przedstawione zostały fotografie i wypowiedzi ukraińskich sportowców, którzy w Polsce otrzymali wsparcie i możliwość kontynuowania treningów, ale też tych, którzy pozostali w ojczyźnie i ćwiczą na zrujnowanych przez Rosję obiektach. W projekt zaangażował się ukraiński fotograf Mykoła Synelnikow, którego zdjęcia pokazujące dramat sportowców publikuje w mediach społecznościowych prezydent Wołodymyr Zełenski.

Wystawę, współfinansowaną przez Ministerstwo Sportu i Turystyki, opracowała Fundacja Instytut Łukasiewicza. To element całorocznego projektu pod hasłem „Na pomoc Ukrainie, w obronie wolności i niepodległości. Sport jako narzędzie współpracy, edukacji i kształtowania wartości”.

Dla szerokiej publiczności wystawa „Maraton solidarności” zostanie otwarta w sobotę 4 marca w Centrum Olimpijskim w Warszawie, a następnie ruszy w objazd po Polsce. Instytut Łukasiewicza zaprasza do współorganizowania pokazów wystawy kilkadziesiąt instytucji w całym kraju: jednostki samorządu lokalnego, szkoły i podmioty zajmujące się promocją sportu.